วนอุทยานเขาแม่รำพึง อยู่ในท้องที่ตำบลแม่รำพึง อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นเขาที่มีตำนาน เกี่ยวกับตามองล่ายของประจวบ ตั้งอยู่ที่นี่ นี้เอง ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าคลองแม่รำพึง อ.บางสะพาน ซึ่งเป็นพื้นที่ ที่มีป่าชายเลนที่อุดมสมบูรณ์ และมีสัตว์น้ำที่อาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ตามป่าชายเลนเองก็มีสัตร์น้ำกล่อยชุกชุมมาก เช่น กัน เช่นปลาตีน นานาพันธ์  ปูกล้ามเดียวที่แสนจะน่ารัก ปูทะเล ( คนพื้นที่เรียกว่าปูดำ ) กุ้งแช่บ๋วย และ หอยหลากชนิด มีเนื้อที่โดยรวมประมาณ 4,550 ไร่ โดยกรมป่าไม้ ได้ประกาศจัดตั้งให้เป็นวนอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 16 มกราคม 2545

ลักษณะภูมิประเทศ ป่าสงวนแห่งชาติป่าคลองแม่รำพึง มีพื้นที่ประกอบด้วยส่วนที่เป็นป่าบก โดยมีเขาแม่รำพึงซึ่งเป็นภูเขาสูงชัน มียอดเขาสูงสุด 248 เมตร ตัวเขาแม่รำพึง มีพื้นที่สามด้านติดกับทะเล พื้นที่ของภูเขาส่วนใหญ่มีความลาดชันเกิน 35 % และมีทิศด้านลาดทุกทิศทาง ส่วนที่เป็นพื้นที่ป่าชายเลนสองฝั่งคลองแม่รำพึง ปากคลองแม่รำพึงนั้นมีสภาพเป็นดินเลนและชายหาดบางส่วน มีพื้นที่เป็นป่าบกประมาณ 1,500 ไร่ และพื้นที่ป่าชายเลน 3,050 ไร่

พันธุ์ไม้และสัตว์ป่าป่าชายเลนมีพันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ โกงกาง ใบเล็ก โกงกางใบใหญ่ ประสัก พังกาหัวสุม ตะบูน แสมทะเล โปรง ถั่ว เหงือกปลาหมอ โพธิ์ทะเล ปอทะเล พื้นที่ป่าบกแบ่งเป็นป่าดงดิบและป่าเบญจพรรณ มีพันธุ์ไม้ขึ้นอยู่หนาแน่นพันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ กระแจะ กระดูกไก่ กระโดน ปลาไหลเผือก มะม่วงป่า มะหวด มะหาด มะเดื่อ มะนาวผี มะพลับ อ้อยช้าง อุโลก เป็นต้น สัตว์ป่าที่พบได้แก่ เก้ง อีเห็น กระต่ายป่า กระรอก กระแต ลิงแสม ลิงกัง ลิงลม ตะกวด แย้ ไก่ป่าและนกชนิดต่างๆที่สำคัญมีนกเงือกขนาดเล็กที่เรียกว่านกแก๊กอาศัยอยู่หลายคู่

บริเวณอ่าวแม่รำพึงไม่มีบ้านพักให้บริการสำหรับนักท่องเที่ยว วนอุทยานแม่รำพึงไม่มีบ้านพักหรือค่ายพักแรมบริการแก่นักท่องเที่ยว หากนักท่องเที่ยวมีความประสงค์จะไปพักแรมค้างคืนและพักผ่อนหย่อนใจ หรือศึกษาหาความรู้ทางธรรมชาติ โปรดนำเต็นท์และเตรียมอาหารไปเอง โดยทางวนอุทยานได้จัดสถานที่ไว้ให้พร้อมกับห้องสุขา ให้ไปติดต่อขออนุญาตใช้สถานที่กับเจ้าหน้าที่ที่วนอุทยานแม่รำพึงโดยตรง

แหล่งท่องเที่ยว เนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขาสูงยื่นออกไปในทะเลคล้ายเกาะมีทั้งชายหาด โขดหิน เกาะแก่งสำหรับตกปลา มียอดเขาที่สามารถชมวิวทิวทัศน์ที่สวยงามได้รอบทิศทาง มีน้ำพุร้อนที่ผุดขึ้นมาจากชายหาดโคลน สองฝั่งคลองมีป่าชายเลนสามารถล่องเรือชมวิวดูวิถีชีวิตของชาวบ้านสองฝั่งคลองได้ มีสถานที่ท่องเที่ยวใกล้เคียงที่อยู่รอบพื้นที่อีกหลายแห่งได้แก่ ชายหาดอ่าวเทียน ชายหาดอ่าวบ้านกรูด ชายหาดอ่าวแม่รำพึง

จุดที่น่าสนใจของอ่าวแม่รำพึง เป็นอ่าวที่มีความยาวประมาณ 7กิโลเมตร ทอดยาวตั้งแต่บ้านปากคลองของ อ.บางสะพานยาวจนไปถึง เขาแม่รึงพึง มีถนนเลียบชายทะเลตลอดอ่าวสามารถขับรถชมวิวทิวทัศน์ได้ตลอดอ่าว ช่วงบริเวณปากคลองแม่รำพึงสามารถ นำเรือคายัคมาพายเล่นได้สนุกสนาน  มีป่าชายเลนที่อุดมสมบูรณ์ ไปด้วยสัตว์น้ำนานาชนิด

อาชีพของชาวบ้านบริเวณนี้ เนื่งจากสภาพแวดล้อมเป็น ทะเลน้ำตื้นผสมกับป่าชายเลน เพราะฉะนั้นชายบ้านบริเวณนั้ส่วนมากมีการเลี้ยงปลาในกระชัง , เลี้ยงปูนิ่ม , เลี้ยงหอยนางโลม , เลี้ยงหอยหวาน , ทำประมงน้ำตื้น , จับปลา , วางเบ็ดราว , วางอวนปู , ทำสวนมะพร้าว , ทำปลาหมึกตากแห้ง และอื่นๆ อีกมายมาย

    

            รูปตัวอย่าง วิถีอาชีพ ของชาวบ้านบริเวณ อ่าวแม่รำพึง อ.บางสะพาน

ร้านอาหาร บริเวณใก้ลเคียง

1.ร้านอาหารจิ๊บจ๋อย ที่ตั้ง อยู่บริเวณบ้านกลางอ่าว ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอ่าวแม่รำพึง ใกล้บ้านพักเบ็ญจวรรณ
2.ร้านอาหารครัว ชะเอม ที่ตั้ง อยู่บริเวณบ้านกลางอ่าวแตเลยไปทางสามแยกชาวทะเล ใกล้บางสะพานรีสอร์ท
3.ร้านอาหารครัวสมบูรณ์ ที่ตั้งอยู่บริเวณ สามแยกชายทะเลบางสะพาน ใกล้ที่พักหาดสมบูรณ์ซึ่งปิดกิจไปแล้ว

สถานที่พักใกล้เคียงอ่าวแม่รำพึง  1.บ้านพักเบญจวรรณ  2.วรรณวีณ่า บังกะโล  3.บางสะพานรีสอร์ท

การเดินทางที่สะดวกที่สุดคือโดย รถยนต์ จากกรุงเทพฯ ไปตามทางหลวงหมายเลข 4 ถนนเพชรเกษม ผ่านจังหวัดนครปฐมถึงจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ถึงสามแยกอำเภอบางสะพานแล้วเลี้ยวซ้ายเข้าอำเภอบางสะพานไปชายทะเล 16 กิโลเมตร ก็จะถึงวนอุทยานฯ

การเดินทางจากกรุงเทพฯ ไปตามทางหลวงหมายเลข 35 (ถนนพระราม 2) ผ่านจังหวัดสมุทรสงครามเลี้ยวเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 4 ที่อำเภอปากท่อ ผ่านจังหวัดเพชรบุรีแล้วเดินทางต่อตามเส้นทางที่ 1 ก็จะถึงวนอุทยานฯ

การเดินทางโดยรถไฟ จากกรุงเทพฯเดินทางโดยรถไฟถึงสถานีรถไฟอำเภอบางสะพานเดินทางต่อโดยรถเมล์รับจ้างอีกระยะทาง 7 กิโลเมตร ก็จะถึงวนอุทยานแม่รำพึง

สถานที่ติดต่อ วนอุทยานแม่รำพึง สำนักบริหารจัดการในพื้นที่อนุรักษ์ที่ 4 (เพชรบุรี) ต.แม่รำพึง อ.บางสะพาน จ.ประจวบคีรีขันธ์